Merhaba

Saati geldiğinde Radyoloji Onkolojisi bölümdeydim. Doktor Volkan Bey’‘de randevu saati geldiğinde hikayemi gözden geçirdikten sonra fiziki muayenede kolumun şiş olduğunu görünce, şişliğin lenfödem olduğunu, şimdi önlem alınmadığı taktirde durumun ilerleyeceğini belirterek fizik tedavi almamı önerdi.

Fizik Tedavi bölümünde Armağan Bey kol ölçülerini aldıktan sonra telefonla gün ve saati ileteceklerini söyledi.

Kapıdan çıkmıştım ki telefon çaldı. Yarın benim için müsaitse gelmemi istediler. Kabul ederek, gerekli malzemelerin listesini Armağan Bey’den temin ederek, eve dönüş yoluna girdim.

Aslında geciken bir tedavi. Araya kalça operasyonu girdiği için yapılamamıştı. Kendi ağırlığınızı baston çeşitleriyle kaldırmanız kolunuzun durumunu ayrıca zorlaştırıyor.

Yine yeniden neler öğrendim, birlikte gözden geçirelim.

Lenfödem nedir?

Lenfödem, meme kanseri cerrahisi veya radyoterapisi sonrasında aylar veya yıllar sonra lenf sıvısının aşırı miktarda birikmesine bağlı olarak; kol, el, göğüs ön duvarı veya meme bölgesi civarında ortaya çıkan ödem ve şişme ile kendini gösteren bir tablodur.

Nasıl Korunmalıyım?

• Hiçbir şişliği ihmal etmeyin, hemen fizik tedavi doktorunuza başvurun.

• Kolunuzu temiz tutun, cilt bakımı yapın.

• Banyo sonrası ve gün içinde cilde nemlendirici sürün. Nemlendirici alkol, parfüm, mineral yağ, talk, lanolin içermemelidir.

• Manikür yaptırmayın. Tırnak etlerini kesmek yerine geri itin.

• Riskli kol ile ovma, çekme, itme gibi tekrarlayıcı hareketlerden kaçının.

• Ciltte sıyrık, çizik, böcek ısırığı olursa, sabun ile yıkayıp temiz tutun ve koruyun. Anti-bakteriyel krem kullanın. Açık yara varsa temizleyip kapatın. Hafif yanıklarda soğuk uygulama sonrası, sabun ve su ile yıkayıp, koruyun.

• Enfeksiyon açısından, kızarıklık, şişlik, ısı artışı, duyarlılık ve ateş gibi belirtilere karşı uyanık olun, hemen doktorunuzu arayın.

• Kullandığınız kremlerin kozmetik olmamasına özen gösterin. İçindeki uygunsuz maddeler alerji ve yara oluşumuna neden olabilir.

• Böcek, arı ısırığı veya kedi tırmalama riski olan yerlerde dikkatli olun. Eğer ısırık olursa, cildi temizleyin, kolu kaldırın, soğuk uygulayın ve doktorunuza başvurun.

• Cildi tahriş edecek şeylerden kaçının.

• Fırından çıkan kapları, sıcak tencereleri tutarken mutlaka koruyucu eldiven kullanın. Kaynayan su ve mikrodalga fırından çıkan yiyeceklerin buharına dikkat edin.

• Banyoya girmeden önce akan suyun sıcaklığını diğer kolunuzla mutlaka kontrol edin, çok sıcak su kullanmayın.

• Banyoda keseleme, lifleme yapmayın.

Tedavide amaç, şişliği indirmek ve tekrar oluşmasını önlemeye çalışmaktır.Bu süreç hasta ve doktorun uyum içinde takip etmesi gereken uzun bir süreçtir. Ama sonuçları hasta açısından olumludur.

• Doğru cilt bakımı (kola uygun nemlendirici aşağıdan yukarı tek yönde uygulanmalıdır, cilt kuru olmamalıdır) (2 defa /gün)

• En etkili tedavisi manuel lenf masajı dır. Tedavi öncesi hangi extremite (kol yada bacak) şiş ise onun lenf haritası çıkarılıp tıkalı bölgenin nasıl geçileceği tespit edilir. Sonrasında kalbe en yakın yerden başlayarak lenf damarları kalbe doğru boşaltılarak şişliğin en alt kısmına kadar inilir. Sonrasında hastanın şiş extremitesi kısa gerim bandajı ile 24 saat lenf boşaltımı yapacak şekilde bandajlanır.

• Tedavinin sonraki evresinde hasta yada yakınına kendi kendine masaj ve elle yapılan lenf drenajı (bu konuda eğitim almış, deneyimli kişilerce uygulanmalıdır) basit şekli öğretilebilir. Deneyimsiz kişilere lütfen yaptırmayın, şişliğiniz artabilir!)

• Çap farkı fazla ise (iki kol arasında 2- 2.5 cm) manuel lenf masajı ve bandaj tedavisi başlanır. Yapılan bandaj tedavisi ve kullanılan malzeme özelliklidir. Kısa germeli bandaj ile çok katlı bir uygulama yapılır. Deneyimli fizik tedavi ve rehabilitasyon hekimi tarafından yapılmalıdır. Çap farklı istenen sınırlara indiğinde, basınç kolluğuna geçilir.

• Basınç pompaları(pünomatik kompresyon uygulamaları)

• Egzersizler:  lenf dolaşımının en önemli uyarıcısı kas pompasıdır ve doğru egzersizle lenfdolaşımı hızlandırılır ve şişme engellenebilir.

21 Ekim 2020 tarihinde başladığım tedavi 4 hafta sürecek gibi. Bu yolculukta teknik olarak Fizyoterapist Anıl Hoca’dan öğreneceğim çok şey olacak. Farkındalık adına öğrendiklerimi paylaşmak dileğiyle.

“Bana bir şey olmaz” demeyin. Yazıyı atlamadan tek tek okuyun…

Kontrollerinizi yaptırmayı unutmayın!!!

Sağlıkla ve Sevgiyle kalın.