Merhaba

“Düşünüyorum öyleyse varım” yalın, kesin aracısız, apaçık bilgisinden Tanrı’nın var olduğu bilgisine ve oradan da dış dünyanın var olduğu bilgisine ulaşmıştır. Tam da bu noktada yeni bir sorun baş göstermektedir. Dış dünya var olsa bile, onun bilgisi zihnin doğrudan edinebileceği açık ve seçik bir nitelikte değildir. Başka bir deyişle yalın ve aracısız değil, aksine karmaşık ve aracılı bir edinme söz konusudur. Bu durumda kuşkulu olanı kuşkusuz olarak almayı önleyecek mekanizmanın ne olduğunun da belirlenmesine gereksinim olduğu açıktır. Başka bir deyişle, düşünüyorum öyleyse varım hakikatinde düşünmek için var olmak gerektiği açıkça görülmekteydi. Descartes buradan açık ve çok seçik kavradığımız tüm şeylerin doğru olduklarını genel bir kural haline getirmiş, ama yine de seçik olarak kavradıklarımızın hangileri olduğunu saptamada bazı güçlükler bulunduğu yargısına varmıştır. Problemin kaynağı zihnimizi her zaman apaçık olana yöneltmekte çektiğimiz sıkıntıdır. Bu sıkıntıyı fark eden Descartes, apaçık olmayan yani karmaşıkların bilgisini elde etmeye yönelen zihnin ikinci kuralı ileri sürmüştür. Analiz. Yöntemin üçüncü kuralı ise Sıra Kura’lıdır. Dördüncü kuralı ise Sayış’tır.

Böylece Descartes’ın sezgi, çıkarım ve sayış olmak üzere üç adımda gerçekleşen ve apaçıklık, analiz, sıra ve sayış gibi dört kural bağlamında sürdürülen araştırma sürecine dayanarak doğanın doğru bilgisinin edinilebileceğini ileri sürdüğü anlaşılmaktadır.

Modem dönem felsefesinin önemli akımlarından biri haline getirdiği Rasyonalizm bağlamında geliştirdiği düşüncelerini sergilediği birçok çalışma bırakan Descartes’in düşünsel mirasının felsefeye ve bilime ilişkin olarak iki gruba ayırmak olanaklıdır.

Felsefeye ilişkin çalışmalarından biri, aklı önüne çıkan her şey üzerinde sağlam ve doğru yargılara varacağı şekilde yönetmek amacıyla kaleme aldığını belirttiği Aklın Yönetimi İçin Kurallar, (Regulz ad Directionem Ingeniij 1628) başlıklı kitabıdır. Bunun için kitabında yirmi bir kural öneren ve gerekçelerini açıklayan Descartes’a göre bilim kesin ve açık bir bilgidir. Böyle bir bilgiyi ise ancak aklımızı, hakkında kesin ve kuşku götürmeyen bilgiye erişebileceği konulara muhatap kılmakla edinebiliriz.

Aklın Yöntemi Üzerine Kurallar, okumayanlara tavsiye, okuyanlara bilgiyi hatırlatma amaçlı.

Yazarlar sizi okumaya davet ediyor.

Sevgiyle okuyunuz…